تأثیر 8 هفته حرکات منتخب ریتمیک بر مهارت های ادراکی-حرکتی و هوشبهر کودکان کم توان ذهنی و مرزی

برنامه های حرکتی و ورزشی متناسب با ویژگی های ساختاری و روان شناختی انسان، به ویژه در دوران کودکی و نوجوانی، ضمن تأمین سلامت جسم و روان، فرد را برای زندگی بهتر در محیط اجتماعی آماده می سازد (بلوچی 1379). در این راستا محقق در نظر دارد تا با مطالعه ی تأثیر 8 هفته حرکات ریتمیک منتخب بر مهارت های ادراکی-حرکتی و هوشبهر کودکان کم توان ذهنی و مرزی، به ضرورت توجه اصولی به برنامه ریزی صحیح در زمینه ی فعالیت های حرکتی در این مقطع حساس رشد و تحول تأکید نماید. در این پژوهش که از نوع نیمه تجربی است، تعداد 29 کودک کم توان ذهنی و مرزی (سن10 تا 14 سال، هوشبهر 87-50) به صورت داوطلبانه شرکت کردند. از همه ی آزمودنی ها آزمون رشد حرکتی لینکلن–ازرتسکی و آزمون هوش ماتریس های پیشرونده ی ریون گرفته شد. سپس آزمودنی ها بر اساس نمرات کسب شده در این آزمون ها رتبه بندی شدند و به روش گروه بندی تصادفی جفت شده در دو گروه تجربی (14=n) و کنترل (15=n) قرار گرفتند. آزمودنی های گروه تجربی به مدت 8 هفته، هفته ای 3 جلسه، هر جلسه به مدت 50 تا 60 دقیقه حرکات ریتمیک انجام دادند. در این مدت آزمودنی های گروه کنترل فعالیت های عادی مدرسه را انجام دادند و فعالیت موثر و منظم ورزشی دیگری نداشتند. پس از اتمام این دوره مجدداً آزمون های مربوطه اخذ گردید و اطلاعات مورد نیاز پس آزمون جمع آوری گردید. برای آزمون فرضیه های تحقیق از روش تحلیل واریانس 2 (گروه) × 2 (آزمون)، با تکرار سنجش روی عامل آزمون استفاده شده است. تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که هوشبهر و زیرمقیاس های مهارت های ادراکی-حرکتی شامل تعادل ایستا، تعادل پویا، هماهنگی چشم-دست، هماهنگی دست-پا، چابکی، مهارت های حرکتی ظریف و درشت پس از انجام 8 هفته حرکات ریتمیک افزایش معناداری داشتند (05/0p<). با توجه به یافته های فوق برای کاهش نارسایی های مهارت های ادراکی-حرکتی و هوشبهر پایین کودکان کم توان ذهنی و مرزی می توان پیشنهاد نمود که مسئولین تمرینات ورزشی را در برنامه آموزشی این کودکان بگنجانند، بویژه از تمریناتی استفاده شود که ریتمیک، منظم و همراه با موسیقی باشد تا علاوه بر اینکه از فقر حرکتی شدید این کودکان پیشگیری می شود، باعث پیشرفت مهارت های ادراکی-حرکتی و هوشبهر آنها نیز بشود. واژگان کلیدی: مهارت های ادراکی-حرکتی، هوشبهر، کودکان کم توان ذهنی و مرزی، حرکات ریتمیک.